Milieuvriendelijke Last Mile-leveringsopties in België (2025)

TL;DR

Duurzame last mile delivery is nu een centraal aandachtspunt voor Belgische e-commerce en logistieke dienstverleners. Regelgeving, consumentengedrag en kostendruk duwen bedrijven in de richting van milieuvriendelijke logistieke opties. Dit artikel schetst de meest levensvatbare groene leveringsmodellen, waaronder elektrische bestelwagens, bakfietsen, pakketkluizen en micro-fulfilment, met juridische en operationele inzichten voor 2025 en daarna.

Wat zijn de belangrijkste opties voor duurzame Last Mile-levering in België?

Snel antwoord: Elektrische bestelwagens, bakfietsen, afhaalkluisjes en micro-fulfilment hubs zijn toonaangevende duurzame leveringsmodellen.

België omarmt groene oplossingen voor last mile delivery om files te verminderen en de CO2-doelstellingen van de EU te halen. Elektrische bestelwagens zorgen voor minder uitstoot en komen in aanmerking voor belastingvoordelen, terwijl bakfietsen perfect zijn voor dichtbevolkte steden zoals Brussel. Lockers en afhaalpunten worden steeds gebruikelijker, wat zorgt voor geconsolideerde leveringen en minder ritten.

Micro-fulfilment hubs – kleine magazijnen in steden – verminderen de reisafstanden en verbeteren de leveringssnelheid. Carriers zoals bpost en DHL testen deze in Belgische stedelijke gebieden.

1. Elektrische bestelwagens zijn vrijgesteld van tachograafregels en bieden volledige fiscale aftrekbaarheid tot 2026.
2. Vrachtfietsen kunnen de CO₂-uitstoot in steden tot 90% verminderen in vergelijking met bestelwagens(ICCT).
3. Pakketlockers verminderen het aantal mislukte afleverpogingen en de uitstoot per pakket.
4. Micro-fulfilment verkort de gemiddelde bezorgroute met 30-50%.
5. bpost gebruikt 5.500 fietsen en 1.000+ e-vans in steden zoals Antwerpen en Gent.

Welke wetten en stimulansen ondersteunen groene leveringen in België?

Snel antwoord: België biedt belastingvoordelen, LEZ-vrijstellingen en EU-subsidies voor emissievrije bestelwagens.

Om de levering van groene e-commerce te versnellen, heeft België duurzaamheid geïntegreerd in meerdere regelgevende lagen. Lage-emissiezones (LEZ) in Brussel, Antwerpen en Gent beperken dieselvoertuigen en voertuigen met een hoge uitstoot. Zero-emissie bestelwagens en bakfietsen zijn vrijgesteld van tol en genieten toegangsvoordelen.

Elektrische bestelauto’s zijn volledig aftrekbaar tot 2026 en gedeeltelijk daarna. De Green Deal van de EU en nationale strategieën ondersteunen overgangssubsidies, waaronder voertuigkortingen en subsidies voor laadinfrastructuur.

1. LEZ zones omvatten alle Brusselse gemeenten en grote steden.
2. Zero-emissie vrachtwagens en bestelwagens zijn tolvrij via Viapass.
3. Elektrische bestelwagens ≤4,25t zijn vrijgesteld van tachograaf (april 2025).
4. De volledige fiscale aftrekbaarheid van EV’s eindigt in 2026 en wordt in 2031 afgebouwd.
5. Er zijn subsidies beschikbaar voor opladers, elektrificatie van wagenparken en proefprogramma’s.

Hoe is de uitstoot te vergelijken: Fietsen vs bestelwagens vs elektrische bestelwagens?

Snel antwoord: Vrachtfietsen stoten tot 90% minder CO₂ uit per pakket dan dieselbusjes; elektrische busjes verminderen de uitstoot met ~60%.

De uitstoot van stadsbezorgingen is sterk afhankelijk van het type voertuig en de rittendichtheid. Onderzoek van de ICCT en het Europees Milieuagentschap toont aan dat diesel bestelwagens ~250g CO₂ per pakje uitstoten, terwijl elektrische bestelwagens gemiddeld ~100g uitstoten, rekening houdend met het koolstofarme netwerk in België. Vrachtfietsen, met een operationele uitstoot van bijna nul, presteren beter dan alle andere fietsen in stedelijke zones.

1. Bestelwagen op diesel: ~250g CO₂/pakket (gemiddelde stedelijke route).
2. Elektrische bestelwagen: ~100g CO₂/pakket in België (ICCT, EAFO).
3. Vrachtfiets: ~10-20g CO₂/pakket (voornamelijk productievoetafdruk).
4. De Belgische elektriciteitsmix maakt lagere EV-uitstoot mogelijk dan het EU-gemiddelde.
5. bpost heeft met dit model de CO₂-uitstoot van zijn vloot in 2024 met 15% op jaarbasis verminderd.

Zijn lockers en afhaalpunten groener dan thuisbezorging?

Snel antwoord: Ja-lockers en ophaalpunten verminderen het aantal mislukte leveringen en de uitstoot met wel 70%.

Pakketlockers en ophaalnetwerken consolideren leveringen, zodat koeriers meerdere pakketten tegelijk kunnen afleveren. Dit vermindert het aantal afgelegde kilometers, het brandstofverbruik en de bezorgtijd. In België zijn er meer dan 3.000 afhaalpunten en 1.000 lockers, voornamelijk uitgebaat door bpost, PostNL en onafhankelijke netwerken zoals Cubee en Kariboo!

Mislukte leveringen veroorzaken tot 25% meer CO₂-uitstoot per pakket. Door lockers te gebruiken, optimaliseren vervoerders hun routes en hoeven ze minder vaak opnieuw te proberen.

1. bpost: 3.000+ afhaalpunten en 1.000 lockers in het hele land.
2. Het inleveren van lockers vermindert de CO₂ per pakket met wel 70% (BeCommerce).
3. Vermindert het verkeer in dichtbevolkte stedelijke gebieden (Brussel, Antwerpen).
4. Lagere logistieke retourkosten voor bedrijven en consumenten.
5. Lockers zijn 24/7 toegankelijk en ondersteunen contactloze levering.

Wat vinden Belgische consumenten van duurzame levering?

Snel antwoord: De meesten ondersteunen groene bezorgopties, maar willen flexibiliteit en duidelijkheid bij het afrekenen.

Uit een onderzoek van DPDgroup uit 2024 blijkt dat 73% van de Belgische consumenten voorstander is van duurzame levering als het betaalbaar is en duidelijk wordt uitgelegd. Minder dan de helft kiest er echter actief voor, tenzij dat gevraagd wordt.

Het succes hangt af van de UX – verkopers moeten de impact op het milieu benadrukken en duurzame bezorging tot standaard maken. Jongere consumenten (18-34) zijn het meest ontvankelijk voor bezorging per fiets of kluisje.

1. 73% van de consumenten is voorstander van groene bezorgopties (DPD Belgium 2024).
2. Slechts 41% kiest ervoor als het niet als standaard is ingesteld.
3. Jongere doelgroepen kiezen vaker voor kluisjes of fietsbezorging.
4. Duidelijke etikettering van de CO₂-impact verbetert de opname.
5. Retailers die “standaard groen” leveren, zien een adoptie van +15%.

Wat zijn de uitdagingen van duurzame last mile delivery?

Snel antwoord: De vlootkosten, de complexiteit van de regelgeving en de logistieke coördinatie blijven belangrijke barrières.

Het invoeren van duurzame last mile delivery gaat niet zonder hobbels. Hoge initiële investeringen in elektrische voertuigen, laadinfrastructuur en software voor routeoptimalisatie vertragen kleine en middelgrote transporteurs.

Stad-specifieke LEZ regelgeving varieert, waardoor constante vloot audits. De beperkte beschikbaarheid van openbare oplaadpunten in sommige gebieden zorgt voor extra druk. In dichtbevolkte steden verlichten microfulfilment hubs en lockers de last-mile druk, maar hiervoor zijn partnerschappen en bestemmingsplannen nodig.

1. Hoge kosten voor de overgang naar een EV-wagenpark zonder subsidies.
2. LEZ verordening verschillen tussen Brussel, Gent en Antwerpen.
3. Leemten in de oplaadinfrastructuur in semi-stedelijke gebieden.
4. Logistieke complexiteit van het coördineren van kluisjes, fietsen, busjes en hubs.
5. Behoefte aan opgeleid personeel, inwerken van chauffeurs en technische upgrades.

 

Veelgestelde vragen

V: Is milieuvriendelijke last mile delivery wettelijk verplicht in België?

A: Niet altijd, maar vanaf september 2024 moeten winkeliers een groene bezorgoptie aanbieden, zoals kluisjes of fietskoeriers.

V: Zijn elektrische bestelwagens echt beter voor het milieu?

A: Ja – vooral in België, waar het elektriciteitsnet minder koolstof bevat dan het EU-gemiddelde.

V: Wat is de goedkoopste groene bezorgmethode?

A: Afhaalpunten en kluisjes zijn vaak het goedkoopst en stoten veel minder CO₂ uit dan thuisbezorging.

V: Geven klanten om groene levering?

A: De meeste doen dat, maar de adoptie is hoger als het duidelijk wordt aangegeven of als het als standaard wordt ingesteld.

V: Kunnen kleine koeriers voldoen zonder grote budgetten?

A: Ja, subsidies, vrijstellingen en partnerschappen met lockers of gedeelde e-fleet providers kunnen de kosten verlagen.

Bronnen

Belgisch Economisch Wetboek – Artikel VI.45/2 – Leveringsregel met twee opties (2024)
Bron: economie.fgov.be

LEZ Brussel / Antwerpen / Gent – Inreisverbod, voertuigcategorieën
Bronnen: lez.brussels, stad.gent, antwerpen.be

FOD Mobiliteit België – EV-beleid en tachograafwetten
Bron: mobilit.belgium.be

EU Green Deal & CO₂-emissienormen – Trucks en bestelwagens
Bron: transport.ec.europa.eu

GDPR Artikel 6, lid 1, onder b) – Rechtsgrondslag voor tracking van levering
Bron: gdpr.eu

bpost Duurzaamheidsrapporten – EV-transitie en koolstofmetriek
Bron: corporate.bpost.be

ICCT-rapport over stedelijke emissies
Bron: theicct.org

EAFO Belgium Dashboard – Laad- en EV-gegevens
Bron: eafo.eu

DPDgroup / BeCommerce – Consumentenenquêtes over groene bezorging
Bronnen: dpdgroup.com, becommerce.be